ویلچر ها، نوعی صندلی چرخدار هستند که برای کسانی که در حرکت کردن دچار مشکل میباشند، مورد استفاده قرار میگیرند و خرید ویلچر امری بدیعی است. این صندلیهای کارآمد میتوانند به این دست افراد کمک کنند تا در زندگی روزمره خود دچار مشکل نشوند و به راحتی به کارهای خود بپردازند .
ترکیب قاب، عامل اساسی در عملکرد صندلی چرخدار است. فلز، رایجترین، سنگینترین و ارزانترین نوع فریم است. یک صندلی چرخدار با قاب آلومینیومی، بسیار سبکتر و راحتتر خواهد بود، اما گرانتر نیز است. همچنین میتوان فریمهای ساختهشده از مواد بسیار سبک مانند آلومینیوم خاص، تیتانیوم و کربن را انتخاب کرد. البته باید به یاد داشته باشید که از این مواد در ویلچرهای ثابت استفاده شده و قیمت آنها، کمی گران است. قاب صندلی چرخدار میتواند ثابت یا تاشو باشد. انرژی مورد نیاز برای استفاده کاربر از ویلچرهای دارای قاب ثابت دو برابر ویلچرهایی با قاب تاشو است.
هر دو قابهای ثابت و تاشو دارای مزایا و معایبی هستند. انتخاب هر یک از این قابها به شیوه زندگی کاربر و ترجیح شخصی آنها بستگی دارد.
ویلچرها به طور کلی به دو دسته تقسیم میشوند: ویلچرهای برقی و غیربرقی یا همان دستی! امروزه ویلچرهای الکترونیکی بسیار محبوب شدهاند، زیرا استفاده از آنها به مراتب راحتتر از ویلچرهایی دستی است. به ویژه کسانی که ساعات بیشتری از روز را در خارج از خانه سپری میکنند، به این نوع ویلچرها تمایل بیشتری دارند، چرا که بدون نیاز به هیچگونه کمک و به راحتی با آن حرکت کرده و به امور روزانه خود میپردازند. این نوع ویلچرها به دلیل داشتن موتورهایی که از باتریهای قابل شارژ بسیار بزرگ، نیرو تهیه میکنند، وزن سنگینی دارند. این باتریها در طول شب شارژ شده و در روز آماده استفاده میشوند. برخی ویلچرها، طوری طراحی شدهاند که میتوان از آنها روی سطوح مختلف مثل ساحل، جنگل و زیرزمینها استفاده کرد. برخی دیگر طوری طراحی شدهاند که از انواع پلهها و سطوح شیبدار بالا روند. برخی نیز با استفاده از دهان یا چانه میتوانند حرکت کنند به ویژه اگر فرد معلول قادر به استفاده از دستهایش نباشد. داشتن تمام این قابلیتها باعث شده تا ویلچرهای الکترونیکی، بسیار گرانقیمت باشند. حال بیایید ببینیم انواع مختلف ویلچر شامل چه نوع صندلی چرخداری میشود:
درست همانطور که در سایر ورزشها، تجهیزات و مهارتهای خاصی مورد نیاز است، در ورزشهای مخصوص افراد معلول نیز تجهیزات خاصی مورد نیاز میباشد. رشته های ورزشی گسترده ای برای افراد معلول وجود دارد. با توجه به نوع ورزش و سطح بازی کاربر، صندلیهای چرخدار ورزشی مناسب فرد انتخاب میشود.
صندلیهای چرخدار کودکان به طور خاص برای اطفال طراحی شدهاند. آنها اغلب نسخه کوچکی از صندلی چرخدار بزرگسالان هستند.
این نوع صندلی چرخدار برای بیماران فلج مغزی یا سی پی مورد استفاده قرار میگیرد و نگهدارنده سر، گردن، پهلو، ران و جداکننده پا دارد.
همانطور که از اسم این نوع ویلچر پیدا است، ویلچرهای برانکاردی قابلیت بازشو دارند و به یک برانکارد تبدیل میشوند. دستهها و پایههای ویلچر باز میشوند و فرد میتواند آن را به حالت دلخواه خود تنظیم کند.
این نوع ویلچرها، طوری طراحی شدهاند که فرد به راحتی بتواند حمام و توالت رفته و کارهای خود را به تنهایی انجام دهد. جنس ویلچرهای حمام و توالت از استیل ضدزنگ است و به راحتی میتوان با آنها از چهارچوبهای مورد استفاده برای حمام و سرویس بهداشتی عبور کرد.
ویلچر ساده:این ویلچر ها برای کسانی طراحی شده است که توان نشتن روی ویلچر را با کمک دارند مثلا سالمندان و ... اغلب برای استفاده های عمومی و جابجایی افراد توانیاب استفاده میشود.
ویلچر های مسافتی که اغلب با چرخ های کوچک ساخته میشوند تاشو هستند و به راحتی در هواپیما و خودرو جای میشوند و با توجه به وزن کمی که دارند در جابه جایی بسیار راحت میباشند. یک از پرطرفدار ترین آنها ویلچر مسافرتی و ارتوپدی 12 اینچ فوق سبک میباشد که کاملا ارتوپدی میباشد و دسته های پشتی آن به صورت شکن میباشد.
کمترین امکانات مختص این صندلی چرخدار بوده و کارایی آن به این گونه است که می تواند برای بیشتر افراد نیازمند استفاده گردد.
امکانات این صندلی چرخدار نیز اندک می باشد و تنها فرق آن با ویلچر ساده در جدا بودن زیردستی و وجود جاپایی برای فرد است.
این مدل صندلی چرخدار برای بیمارانی که دچار بیماری فلج مغزی یا بیماران سی پی هستند کاربرد دارد. آنها دارای نگهدارنده سر و گردن و همچنین نگهدارنده پهلو و ران و جدا کننده پاها نیز هستند.
این صندلی چرخدار تمامی امکاناتش شبیه ویلچر ارتوپدی می باشد و تنها تفاوت آن این است که قابلیت برانکارد شدن را نیز دارد.
این صندلی چرخدار کاربرد بسیاری در مراکز درمانی دارد از این قبیل که در استخر ها، اتاق عمل ، ام ار ای و ….. به کار می رود.
صندلی های چرخدار برقی بدین گونه می باشند که باتری قابل شارژ دارند و با نیروی برق شارژ می شوند. این صندلی ها دارای صفحه های کنترلی هستند که در جلو دست نصب می شوند و امکان هدایت و سرعت حرکت را برای فرد ناتوان فراهم می سازند. باتری های صندلی چرخدار برقی به صورت ۲۲ ،۲۴ و ۲۷ آمپر می باشد.
استفاده مداوم افرادی که از صندلی های چرخدار ساده استفاده می کنند به مرور زمان سخت و طاقت فرسا می شود و از این جهت استفاده از صندلی چرخدار برقی پیشنهاد می شود و کاربرد آن نیز راحت تر است. با توجه به امکانات راحتی که ویلچر برقی ارائه می دهد از نظر هزینه به نسبت صندلی چرخدار معمولی گران تر است و در مدل های ۴ و ۶ چرخ تعبیه شده اند.
طراحی مدرن ویلچر استاندارد بر اساس اصطلاحاً طرح چهارضلعی است که در سال ۱۹۳۲ توسط هربرت اِورست مهندس معلول آمریکایی و مهندس مکانیک آمریکایی هری سی جنینگز ارائه شد. اورست و جنینگز با هم صندلی چرخدار چهارگوش را به ثبت رساندند که از یک مهاربند متقاطع برای اتصال دو طرف صندلی استفاده می کند و اجازه می دهد تا در صورت عدم استفاده ، تا شود. اِورست و جنینگز بعدها به عنوان بزرگترین تولید کنندگان صندلی های چرخ دار در جهان شناخته شدند.
اگر توانایی راه رفتن بدون کمک دیگران را ندارید، می توانید از صندلی چرخدار استفاده کنید . هر سطح نشیمن (به عنوان مثال یک صندلی) دارای چرخ هایی است که می تواند به یک فرد در حرکت از یک مکان به مکان دیگر کمک کند. صندلی های چرخدار استاندارد یا دستی به صندلی هایی گفته می شود که دو چرخ بزرگ در عقب و دو چرخ کوچک در جلو دارند و چرخ های بزرگ در عقب به فردی که بر روی صندلی نشسته این امکان را می دهد که بدون نیاز به فرد دیگری خودش صندلی را به حرکت در آورد.
فرم و شکل چرخ های بزرگ عقب بدین گونه طراحی شده که فردی که قصد هل دادن این صندلی را دارد به راحتی بتواند آن را به حرکت درآورد. صندلی های چرخ دار این امکان را برای کاربری که صندلی را هدایت می کند و یا آن کسی که به عنوان مراقب می باشد فراهم کرده است ، به این منظور که این وسیله جمع و تاشو می باشد و از همه مهمتر اینکه حمل و نقل و کاربرد و استفاده آن آسان می باشد. ویلچر به کاربران و خانواده های آنها در تعطیلات و مسافرت نیز کمک می کند.
صندلی های چرخدار از مدل های بزرگ ، حجیم و مجهز به سیستم دستی تا مدل های پیشرفته با انرژی الکتریکی که می توانند از پله ها بالا بروند ، متغیر هستند. همانطور که گفته شد این صندلی های چرخ دار به دو دسته تقسیم می شوند: ۱- دستی ۲- برقی . این نوع طبقه بندی به عنوان مکانیزمی برای حرکت دادن این وسیله ها تعریف شده است.
1- ویلچر ساده باید از لحاظ بدنه اصلی دارای استقامت خوبی باشد تا به راحتی در برخورد با موانع دچار آسیب نشود. به عنوان مثال شاسی زیر و ضربدری آن از لوله های قوی استفاده شده باشد.
2- ویلچر ساده و خوب بایداز نظر آبکاری مطلوب باشد تا بدنه آن به صورت براق باشد و به راحتی دچار زنگ زدگی نشود. مخصوصا در مناطقی که رطوبت زیادی دارند.
3- ویلچر ساده باید بدنه آن به طوری طراحی شود تا در هنگام قراردادن داخل خودرو به راحتی تاشود و بتوان آن را در خودرو جای گذاری کرد.
4- یکی دیگر از ویژگی ها این است که جاپایی آن به صورت تاشو و متحرک باشد و هنگامی که از ویلچر خود استفاده نمیکنیم فضای کمتری را اشغال کند.
5- جنس کفی و پشتی آن باید از جنسی باشد که به راحتی دچار پارگی نشود و استقامت بالایی داشته باشد که برزنت یکی از بهترین نوع کفی و پشتی ویلچر بشمار میرود.
6- دارای ترمز روبروی چرخ های ویلچر باشد تا هنگامی که میخواهید ویلچر خود را کنترل کنید به راحتی با کشیدن ترمز ها از حرکت کردن ویلچر جلوگیری کنید
7- مهمترین اجزای ویلچر کمربند ایمنی میباشد که در هنگامی که شما ترمز را به صورت ناگهانی میکشید از حرکت کاربر به سمت روبرو جلوگیری کند.
8- جنس چرخ ها اگر اسپرت پلاستیکی باشد باید از مواد abs درجه یک استفاده شود تا به راحتی دچار شکستگی نشود و ظاهر زیبای خود را حفظ کند. و اگر از جنس فلز باشد ترجیحا قسمت داخلی آن از آلومینیوم استفاده شود تا به سبک تر بودن ویلچر شما کمک کند.
9- به طور کلی طراحی و ظاهر زیبا داشته باشد تا کاربر را مجذوب خود کند.
10- خدمات پس از فروش داشته باشد تا بعد از چندین سال قطعات ویلچر را بتوان جایگزین قطعات قدیکی و کهنه کرد.
صندلی چرخدار دستی توسط نیروی انسانی پیش می رود و صندلی چرخدار الکتریکی توسط یک منبع تغذیه برقی (به طور معمول باتری و موتور الکتریکی) رانده می شود. امروزه بیشترین کاربرد صندلی های چرخدار در بیمارستان ها و مراکز سالمندان دیده می شود. افرادی که توانایی و قدرت لازم برای هل و حرکت دادن این وسیله را داشته باشند از صندلی چرخدار دستی استفاده می کنند.
آنها می توانند ویلچر را به طرق مختلف به حرکت در آورند. به عنوان مثال ، افرادی که آسیب نخاعی دارند می توانند از اندام فوقانی خود استفاده کنند. افرادی که سکته کرده اند و تنها یک طرف بدن آنها درگیر و از کار افتاده می توانند از یکی از اندام های فوقانی و یک اندام تحتانی به این منظور استفاده کنند.
صندلی های چرخدار دستی را می توان بر اساس کاربرد و طراحی مورد نظر به دسته های متعددی تقسیم کرد. اساسی ترین مشخصه ای که صندلی های چرخدار دستی را از هم متمایز می کند ، طراحی قاب است اما صندلی های چرخدار نیز بر اساس سبک ، مواد و وزن دسته بندی می شوند.
صندلی چرخدار تاشو استاندارد دارای طرح مهاربندی متقاطع (قاب X) است که به شما امکان می دهد تا از طریق یک عمل قیچی مانند جانبی تا شود. این صندلی های چرخدار به دلیل راحتی در حمل و نقل محبوب هستند.
ویژگی دیگری که ویلچر ها را از هم متمایز می کند نوع ماده مورد استفاده است. در ابتدا، تولیدکنندگان برای تولید صندلی های چرخدار از فولاد استفاده می کردند، به دلیل اینکه با هزینه مناسب و به راحتی فراهم می شد. بعدها و با پیشرفت تکنولوژی و منابع، تغییرات زیادی در مواد تولیدی صندلی های چرخ دار حاصل شد.
بیشتر صندلی های چرخدار مدرن عمدتا با استفاده از فولاد ، آلومینیوم و تیتانیوم ساخته می شوند. فولاد استفاده شده در صندلی های چرخ دار مکانسیم تاشو بودن را فراهم کرده است. آلومینیوم نیز در تولید صندلی های چرخ دار استفاده می شود، این ماده باعث می شود که صندلی های سبکی تولید شوند. نسبت استحکام وزن آلومینیوم نسبت به فولاد بیشتر است ، بنابراین وزن کلی صندلی چرخدار را نیز کاهش می دهد ، و همچنین در برابر خوردگی نیز مقاوم است.
برای تولید صندلی های چرخدار فوق سبک از تیتانیوم استفاده می کنند، این ماده باعث کاهش وزن می شود. تیتانیوم نیز در برابر خوردگی مقاوم است. از نظر قیمتی این ماده به نسبت آلومینیوم و فولاد گران تر است و همچنین مشکل اصلی این ماده در جوشکاری و تولید می باشد.
به طور کلی صندلی های چرخدار از نظر وزن به سه دسته تقسیم می شوند: ۱- استاندارد ۲- سبک ۳- فوق سبک
به صندلی های چرخدار و تاشویی گفته می شود که در تولید آنها مقداری فولاد به کار برده شده باشد. سنگین ترین نوع صندلی های چرخدار، صندلی های استاندارد هستند و وزن آنها به ۱۸ کیلوگرم نیز می رسد. قابلیت تنظیم قطعات در این صندلی ها محدود است. این صندلی های چرخدار اغلب برای استفاده موقت طراحی می شوند و معمولاً در مراکز درمانی (به عنوان مثال بیمارستان ها و خانه های سالمندان) یافت می شوند.
این نوع از صندلی های چرخ دار نیز قابلیت تاشوندگی دارند. آنها اجزای قابل تنظیم زیادی دارند و با بسیاری از ویژگی ها در دسترس هستند. از نظر وزنی این صندلی ها به نسبت صندلی های استاندار سبک تر هستند (معمولاً بین ۱۳ تا ۱۸ کیلوگرم) و در تولید این صندلی ها معمولا از آلومینیوم استفاده می شود.
این نوع به نسبت دو نوع دیگر خیلی سبک تر و از نظر عملکردی نیز بهتر هستند. همانطور که از اسم آنها معلوم است این صندلی معمولاً کمتر از ۱۳ کیلوگرم وزن دارند و در تولید آنها بیشتر از آلومینیوم ، فولاد با کارایی بالا یا تیتانیوم استفاده می شود. با این حال ، تفاوت اصلی میان صندلی های چرخدار سبک و فوق سبک این است که علاوه بر اینکه از نظر وزنی سبک تر می باشند ، از نظر چرخی نیز در صندلی های فوق سبک چرخ عقب قابل تنظیم می باشد.
تنظیم شدن چرخ عقب به این گونه می باشد که امکان قرارگرفتن مطلوب چرخ عقب روی قاب را فراهم می کند. این امر باعث می شود که در هنگام راندن فرد به راحتی به چرخ های عقب دسترسی داشته باشند.
معیارهای انتخاب انواع ویلچر بر اساس شرایط بدنی فرد و نوع استفاده از آن متفاوت است. راهنمای زیر در انتخاب یک صندلی چرخ دار خوب به شما کمک خواهد کرد:
از نکات مهمی که هنگام خرید صندلی چرخدار باید به آن دقت کنید وضعیت جسمی فرد معلول است. شما می توانید بر اساس درصد معلولیت از انواع صندلی ها با امکانات بالاتر برای فرد استفاده نمایید.
مکان زندگی یا کار فرد معلول نقش بسیار مهمی در تعیین نوع صندلی چرخ دار دارد. اگر فرد فعالیت بیرون از منزل نداشته باشد می تواند از یک ویلچر ساده نیز حداکثر بهره را ببرد ولی در صورت رفت و آمد از پله و مناطق مختلف در خارج منزل باید از صندلی هایی با ویژگی های بهتر استفاده کنید.
دسته های صندلی چرخدار برای کنترل آنها در انواع مختلفی ساخته میشوند. بر اساس نوع کاربرد شما می توانید صندلی هایی با بهترین نوع دسته ها برای راحتی استفاده کنید.
زیر پایی و کفه صندلی چرخ دار نقش مهمی در راحتی نشستن فرد روی صندلی و حمایت از پا دارد. کفه ها در فرم ها و جنس های مختلف ساخته میشوند و شما می توانید بر اساس راحتی هر یک را خریداری نمایید.
صندلیهای چرخدار برقی بر اساس میزان معلولیت فرد به روش های مختلف مانند استفاده از انگشت، چانه یا سوئیچ ها قابل کنترل هستند که بسته به وضعیت فرد می توانید از راحت ترین آنها استفاده کنید.
شما هم نمیدونین از کجا ویلچر بخرم ؟ بهتر است با بررسی کیفیت و توانمندی های شرکت تولید کننده ویلچر اقدام به خرید ویلچر کنید. با توجه به رزومه و سابقه شرکت تولید کننده ویلچر می توان در جهت اطمینان به کیفیت و قابلیت های ویلچر اقدام کرد.
در حال حاضر شرکت های زیادی صندلی های چرخدار با مارک های مختلف را به بازار عرضه می کنند و شما می توانید بر اساس امکانات مورد نیاز و بودجه ای که در نظر گرفته اید هر یک را خریداری کرده و مورد استفاده قرار دهید. صندلی های چرخدار را می توانید از فروشگاه های لوازم و تجهیزات پزشکی به صورت حضوری یا سفارش اینترنتی خریداری نمایید.
همه ما میدانیم وقتی یک وسیله ای را خریداری میکنیم باید نحوه نگهداری صحیح از آن را هم باید یاد بگیریم تا مدت زمان بیشتری را برای استفاده و سالم ماندن آن داشته باشیم. یکی از این وسیله ها برای افراد سالمند یا توانیاب ویلچر است. یک ابزار برای توانمند سازی افراد که دارای مشکلات تحرکی هستند. بعد از خرید ویلچر خوب به این نکات توجه کنید تا عمر ویلچر خود را بالا ببرید:
1- هر چند ماه یکبار آچار کشی کنید.
2- در جاهایی که جسم سخت بسیار زیادی وجود دارد حتی المقدرور با ویلچر عبور نکنید.
3- اگر روی خیابان شیشه خرد شده ای دیدید با ویلچر از روی آن عبور نکنید.
4- در جاهایی که رطوبت زیادی دارند ویلچر را قرار ندهید ( در جاهایی که رطوبت دارند از ویلچر های رنگ استاتیک و یا ضد آب استفاده کنید).
5- ویلچر را ابزار بازی برای کودکان قرار ندهید.
6- از جایی خرید کنید که خدمات پس از فروش داشته باشد تا در صورت خراب شدن قطعات ویلچر بتوانید آن را به راحتی تهیه کنید.
7- از ویلچر استاندارد استفاده کنید.
8- در صورت خراب شدن ویلچر سعی به درست کردن آن نکنید و آن را به مراکز تعمیر ویلچر انتقال دهید.